ການຜ່າວົງປິດລ້ອມຂອງກອງພັນທີ 2

ວັນທີ 18 ພຶດສະພາ 1959 ແມ່ນວັນກອງພັນທີ 2 ຂອງຝ່າຍປະເທດລາວຜ່າວົງປິດລ້ອມຂອງສັດຕູທີ່ທົ່ງໄຫຫີນຊຽງ ຂວາງ ອອກໄປສູ່ຖານທີ່ໝັ້ນຂອງການປະຕິວັດດ້ວຍຄວາມ ປອດໄພ,ເຊີ່ງປີນີ້​ຄົບຮອບ​ 65 ປີ​ (18/5/1959-18/5/2024 ) ຖືເປັນວັນປະຫວັດສາດອັນສຳຄັນຂອງຊາດ,ຂອງພັກ ແລະ ຂອງກອງທັບປະຊາຊົນລາວ. ບົນເສັ້ນທາງຜ່າວົງປິດລ້ອມຂອງສັດຕູ.ພະນັກງານ,ນັກຮົບກອງ

ພັນທີ 2 ໄດ້ຜ່າຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ, ເສຍສະຫຼະ,ການທົດສອບນາໆປະການ,ສ້າງໄດ້ຜົນງານອັນໃຫຍ່ຫຼວງ, ວິລະກຳອັນລໍ້າເລີດ, ສ້າງບາດລ້ຽວປະຫວັດສາດ ອັນສຳຄັນໃຫ້ແກ່ຂະບວນການຕໍ່ຕ້ານການຮຸກຮານຂອງຈັກກະພັດອາເມລິກາ ແລະ ລູກມື, ປະກອບສ່ວນ ຍາດເອົາໄຊຊະນະອັນໃຫຍ່ຫຼວງໃຫ້ແກ່ການປະຕິວັດປົດປ່ອຍປະເທດຊາດ.

ພາຍຫຼັງກອງພັນທີ 2 ໄປ ຕັ້ງທັບຢູ່ທົ່ງໄຫຫີນ-ຊຽງຂວາງ ລັດຖະບານ ແລະ ກຳລັງທະຫານຝ່າຍວຽງຈັນ ໄດ້ຊອກທຸກວິທີ ສະກັດກັ້ນ ເພື່ອໃຫ້ກຳລັງຂອງ ກອງພັນທີ 2 ຢູ່ຫ່າງຈາກປະຊາຊົນຂອບເຂດໄກ້ຄຽງຢ່າງຂາດຕົວ ແລະ ໄດ້ໃຊ້ເງິນ-ຄຳ ຫວັງຈະຊື້ຈ້າງຈອບອອຍແບ່ງແຍກພະນັກງານ-ນັກຮົບ,ແຕ່ບໍ່ໄດ້ຜົນ,ພວກເຂົາຈິ່ງໄດ້ປ່ຽນກໍ່ຄວາມກົດດັນທາງດ້ານເສດຖະກິດຄື: ຕັດ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນການ ເບີກຈ່າຍດ້ານສະບຽງອາຫານ, ບໍ່ຈ່າຍເງິນເດືອນ,ຢາປິ່ນປົວພະຍາດ ແລະ ເຂົ້າກິນ…ບັນດາວິທີການດັ່ງກ່າວຂອງຝ່າຍລາຊະອາຈັກນີ້, ໄດ້ສ້າງຄວາມຫຍຸ້ງຍາກໃຫ້ແກ່ການເຄື່ອນໄຫວ ແລະ ການດຳລົງຊີວິດຂອງພະນັກງານ-ນັກຮົບກອງພັນທີ 2 ພວກເຮົາຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ.

ໂດຍຮັບຮູ້ແຈ້ງຕໍ່ກົນອຸບາຍ ຂອງສັດຕູ,ພະນັກງານ-ນັກຮົບ ໃນກອງພັນທີ 2 ໄດ້ຍົກສູງສະຕິລະວັງຕົວກຳແໜ້ນສະພາບການ, ເພີ່ມທະວີຄວາມສາມັກຄີພາຍໃນ ໃຫ້ແໜັນແຟ້ນ,ຍົກສູງນໍ້າໃຈເພິ່ງຕົນເອງ,ກຸ້ມຕົນເອງ ແລະ ເພີ່ມ ພູນຜະລິດຜົນກັບທີ່, ປະຢັດສັດ ທ່ຽງຕໍ່ສູ້ກັບສັດຕູດ້ວຍນໍ້າໃຈອາດຫານ ແລະ ກ້າແກ່ນຄ່ອງແຄ້ວ.

ພາຍໃຕ້ການນຳພາຂອງສູນກາງພັກ,ຄະນະພັກ ແລະ ຄະນະ ບັນຊາກອງພັນທີ 2 ຢ່າງໃກ້ຊິດ ບວກກັບການຕໍ່ສູ້ຢ່າງເດັດດ່ຽວ ອາດຫານ ແລະ ຄ່ອງແຄ້ວບັງຄັບ ໃຫ້ກຳລັງຂອງຝ່າຍວຽງຈັນ ປະຕິບັດຂໍ້ກຳນົດຂອງສັນຍາທີ່ທັງສອງຝ່າຍໄດ້ເຊັນສັນຍາ ກັນ,ບັງຄັບໃຫ້ພວກເຂົາຕ້ອງຈ່າຍ ເງິນເດືອນ-ສະບຽງອາຫານ, ພ້ອມກັນນັ້ນ ພວກເຮົາກໍໄດ້ປຸກລະດົມອ້າຍນ້ອງອອກແຮງງານ ເພີ່ມພູນຜະລິດຜົນ,ແກ້ໄຂຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງກົມກອງນັບມື້ດີຂຶ້ນ,ຈັດຕັ້ງກຳລັງລົງຊ່ວຍເຫຼືອປະຊາຊົນຮັກສາລະບຽບວິໄນຂອງກອງທັບໃຫ້ເຂັ້ມງວດມີສະຕິລະວັງຕົວ,ຕ້ານທຸກກົນອຸບາຍໃໝ່ຂອງສັດຕູ.

ມາຮອດຕົ້ນເດືອນ 5/1959 ລັດຖະບານ ຜຸຍຊະນະນິກອນ ໄດ້ຕົກລົງປະຕິບັດຄຳຂາດເທື່ອສຸດທ້າຍເຊັ່ນ: ປົດອາວຸດກອງພັນ ທີ 1 ແລະ ກອງພັນທີ 2 ລືບລ້າງ ກຳລັງປະກອບອາວຸດຂອງຝ່າຍ ປະເທດລາວທັງໝົດ.

ເພື່ອປະຕິບັດກົນອຸບາຍດັ່ງກ່າວ. ວັນທີ 9 /5/1959 ພັນເອກ ອ້ວນ ລາທິກຸນ ຫົວໜ້າເສນາທິການກອງທັບແຫ່ງຊາດ. ໄດ້ອອກຄຳສັ່ງໃຫ້ກອງພັນທີ 1 ແລະ ທີ 2 ຝ່າຍປະເທດ ລາວ ເຕົ້າໂຮມບັນດາທະຫານ ກະກຽມໄປຈິນາຍໂມ້ ( ວຽງຈັນ ) ເພື່ອຮັບເອົາຊັ້ນຕຳແໜ່ງ ແລະ ເຂົ້າເປັນກອງທັບລາຊາອານາຈັກລາວ ໃນວັນທີ 15 / 5 / 1959 ໂດຍບໍ່ຖືອາວຸດ. ພ້ອມກັນນັ້ນກໍ່ຍັງສັ່ງໃຫ້ 3 ກອງຮ້ອຍຝ່າຍວຽງຈັນ ປະກອບອາວຸດຄົບມື ມາປິດລ້ອມກອງພັນທີ 2 ແລ້ວຈັບທ່ານ ສິງກະໂປ ສີໂຄດ ຈຸນນະມາລີ ແລະ ທ່ານ ເກ ປານມາໄລທອງ ໄວ້ເພື່ອເປັນການນາບຂູ່ຂວັນຂອງພວກເຮົາ.

– ຕໍ່ຈາກນັ້ນ. ວັນທີ 15-17 / 5 / 1959 ພວກເຂົາໄດ້ສັ່ງເອົາກຳລັງຫຼວງ 4 ກອງພັນເຂົ້າມາປະສິດ ເພື່ອປິດລ້ອມຄ້າຍກອງພັນທີ 2 ບ່ໍໃຫ້ເລັດລອດອອກໄປໄດ້.

– ວັນທີ 18 / 5 /1959 ຜູ້ບັນຊາການສູງສຸດຝ່າຍລາຊະອານາຈັກ ໄດ້ປະຕິບັດມາດຕະການຂັ້ນສຸດທ້າຍຄື: ນຳເອົາຄຳສັງບັງຄັບໃຫ້ກອງ ພັນທີ 1 ແລະ 2 ຕ້ອງຍອມຈຳນົນໃນຂອບເຂດ 24 ຊົ່ວໂມງຖ້າບໍ່ປະຕິບັດຕາມຄຳສັ່ງດັ່ງກ່າວຈະຖືກດັບສູນໃນທັນທີ.

ຕໍ່ໜ້າສະພາບການຜັນແປໄປຢ່າງສັບສົນຂ້ຽວຂາດ. ເປັນຕົ້ນ ແມ່ນນັບແຕ່ສັດຕູໄດ້ວາງແຜນ ” ປະດັບຍົດ ” ໃຫ້ກອງພັນທີ 2 ນັ້ນມາ​ ສູນກາງພັກໄດ້ຮັບຮູ້ແຈ້ງຕໍ່ກົນອຸບາຍຫວັງປົດອາວຸດຂອງພວກເຂົາ ຕໍ່ກຳລັງຝ່າຍປະເທດລາວ. ເມື່ຶອເປັນແນວນັ້ນ ທາງຄະນະບັນຊາຈິ່ງໄດ້ຂໍຄຳຊີ້ນຳຈາກສູນກາງ,ທ່ານ ໜູຮັກ ພູມສະຫວັນ ຄະນະຊີ້ນຳສູນ ກາງພັກໄດ້ອອກຄຳສັ່ງ ”ສະ ພາບການປັດຈຸບັນແມ່ນຫຍຸ້ງຍາກທີ່ສຸດ,ກອງພັນທີ 2 ຕ້ອງຕັດສິນໃຈບໍ່ຮັບຍົດຊັ້ນຢ່າງດັດຂາດ ຖ້າມີຫຍັງເກີດຂຶ້ນແມ່ນໃຫ້ໜີໄປທາງຕິດຕາເວັນອອກ ເພື່ອຮັກສາກຳລັງ”

ໃນຂະນະທີ່ສັດຕູສັ່ງກຳລັງມາປິດລ້ອມ ແລະ ຍື່ນຄຳຂາດໃຫ້ກອງພັນທີ 2 ຮັບເອົາຍົດຊັ້ນ. ສະພາບຢູ່ພາຍໃນກອງພັນທີ 2 ແມ່ນເຄັ່ງຕຶງທີ່ສຸດສະພາບແນວຄິດຂອງພະນັກງານ-ນັກຮົບ ຢູ່ໃນພາວະສັບສົນວຸ່ນວາຍ ໃນສະພາບອັດຕະຄັດ ແລະ ເຄັ່ງ ຮ້ອນຄືແນວນັ້ນຄະນະພັກ ຄະນະບັນຊາໄດ້ວາງແຜນຫຼອກໃຫ້ສັດຕູຫຼົງທິດ ແລະ ເລັດລອດອອກຈາກວົງປິດລ້ອມໄປຫາພື້ນຖານປະຊາຊົນເພື່ອໃຫ້ເຂົາເຈົ້າຊ່ວຍເຫຼື່ອອ້າຍນ້ອງກອງ ພັນທີ 2. ໃນນີ້ຄະນະພັກ-ຄະນະບັນຊາໄດ້ສະເໜີໃຫ້ທ່ານທ້າວ ຕູ້ ໄປພົບ ກັບນາຍກອງເຢຍຶິ ຜູ້ຮັບຜິດຊອບກຳລັງເຈົ້າຟ້າຕີ ກັບກອງພັນທີ 2 ແລະ ຈຳນວນໜຶ່ງ ທີ່ມີພື້້ນຖານຢູ່ຊຽງຂວາງ ວ່ອງໄວລົງພື້ນຖານເພື່ອຕິດຕໍ່ພົວພັນກັບປະຊາຊົນປຸກລະດົມຂົນຂວາຍເຂົາເຈົ້າ ແລະ ກະກຽມທຸກດ້ານເພື່ອອຳນວຍຄວາມ ສະດວກ ໃຫ້ແກ່ການຖອດຖອນກຳລັງຂອງກຳລັງຂອງກອງພັນທີ 2 ອອກຈາກທົ່ງໄຫຫີນ.

ໃນສະພາບການອັດຕະຄັດ ແລະ ເຄັ່ງຮ້ອນ. ເວລາ 19 ໂມງ 30 ນາທີ ຂອງວັນທີ 18 / 5 /1959 ຄະນະ ພັກຄະນະບັນຊາການກອງພັນໄດ້ຮຽກພະນັກງານ ສະມາຊິກທັງໝົດໃນ ກອງພັນ ເພື່ອປະກາດລຶບຊື່ຮູບການ ຈັດຕັ້ງຂອງກອງທັບລາຊະອານາຈັກ ແລ້ວສ້າງຕັ້ງຄະນະບັນຊາໃໝ່ ຂຶ້້ນແທນ. ໂດຍໄດ້ແຕ່ງຕັ້ງໃຫ້ທ່ານ ຈຳນຽນ ບຸນລອດ ເປັນຫົວໜ້າກອງພັນ. ທ່ານ ທອງສະຫວັດ ໄຂຄຳພິທູນ ເປັນກຳມະການ-ການເມືອງ ທ່ານ ສວຍ ບຸນຈະເລີນ ເປັນຮອງກອງພັນ ທ່ານ ຫຼວຍແສນຄຳ ກົມມະດຳ ເປັນຮອງກຳມະການ-ການເມືອງ. ແລ້ວອອກຄຳສັ່ງໃຫ້ບັນດາກົມກອງເລີ່ມຕົ້ນປະຕິບັດແຜນການຖອດຖອນທັບໄປທາງທິດບ້ານໂຕນ ແລະ ໄດ້ຜັນຂະຫຍາຍຄຳສັ່ງຖອນກຳລັງຄັ້ງນີ້ໃຫ້ທົ່ວເຖິງທຸກກອງຮ້ອຍ ຢ່າງວ່ອງໄວ ແລະ ປິດລັບທີ່ສຸດ.

ໃນຄຳ່ຄືນຂຂອງວວັນທີ 18 /5/1959 ພາຍໃຕ້ການບັນຊາຂອງຄະນະກອງພັນ. ແຕ່ລະກົມກອງ ພ້ອມກັບຄອບຄົວພະນັກງານ -ນັກຮົບ ທັງໝົດນຳໃຊ້ຄວາມມືດໄດ້ປິດລັບຖອນທັບໄປທາງທິດບ້ານໂຕນ-ມາແຖງ-ນອງເຕີ້ ແລ້ວເຂົ້າປ່າໄປຕາມທິດບ້ານມາຍ ( ທິດຄາເວັນຕົກສຽງໃຕ້ ປະມານ 15 ກິໂລແມັດ ) ໃນເວລາກຳລັງສ່ວນໃຫຍ່ພວມຖອນທັບອອກໄປນັ້ນ,ເພື່ອຫຼອກສັດຕູພວກເຮົາໄດ້ຈັດຕັ້ງໝວດໜຶ່ງຢູ່ຄ້າຍໂດຍແມ່ນ ທ້າວອາວ ເປັນຜູ້ຮັບຜິດຊອບເຮັດໜ້າທີ່ຕີກະແຫຼ່ງລວມແຖວເອີ້ນຊື່ກວດກາຈຳນວນພົນຕາມປົກກະຕິທີ່ເຄີຍປະຕິບັດໃນທີ່ຜ່ານ ມາ,ພາກສ່ວນນີ້ປະຈຳຢູ່ຄ້າຍຈົນຮອດ 12 ໂມງກາງຄືນຈິ່ງມິດງຽບແລ້ວກໍ່ຖອນອອກໄປຕາມທິດທີ່ເຄື່ອນທັບຂອງກອງພັນ.

ພ້ອມກັບພາກສ່ວນຢູ່ຄ້າຍ ເພື່ອຫຼອກສັດຕູ ກອງພັນຍັງໄດ້ຈັດຕັ້ງພາກສ່ວນໜຶ່ງ ( ປະມານ 1 ກອງ ຮ້ອຍ ) ໂດຍແມ່ນ ທ່ານເຢ່ຍນູ ຮັບຜິດຊອບປິດລັບ ແລະ​ ສະກັດສາຍທາງຢູ່ຂົວຊຽງ ຂວາງ​ ລໍຖ້າໃຫ້ຮອດເວລາ 6 ໂມງເຊົ້າຂອງມື້ຕໍ່ມາຖ້າວ່າສັດຕູໄລ່ຕາມມາຮອດຂົວແມ່ນໃຫ້ໃຊ້ລະເບີດທຳລາຍຂົວ ພ້ອມທັງດັບສູນພວກເຂົາທັນທີ ແລະ ໜ່ວຍຫວ່ານຂ່າວຂອງພວກເຮົາ ກໍ່ວ່ອງໄວປ່ອຍຂ່າວ ຫຼອກສັດຕູວ່າຈະບຸກໂຈມຕີເອົາຕົວເມືອງໂພນສະຫວັນ ເພື່ອປົດປ່ອຍເອົານັກໂທດ ທີ່ຖືກກັກຂັງຢູ່ໃນຄຸກ. ຍ້ອນມີການຈັດຕັ້ງເຄື່ອນທັບຂອງກອງພັນທີ 2 ອອກຈາກຄ້າຍຈິ່ງຮັກສາໄດ້ຄວາມລັບ ແລະ ປອດໄພດີຈົນໄປຮອດຖານທີ່ໝັ້ນຂອງການປະຕິວັດທີ່ແຂວງຫົວພັນ ຢ່າງປອດໄພ.