ໜຶ່ງໃນບັນດາຫົວຂໍ້ຊີ້ແຈງຂອງ ທ່ານ ນາງ ບຸນຄຳ ວໍລະຈິດ ລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ (ກຊສ) ຕໍ່ຄຳຊັກຖາມ ຂອງບັນດາສະມາຊິກສະພາແຫ່ງຊາດ ໃນກອງປະຊຸມສະໄໝສາມັນເທື່ອທີ 7 ຂອງ ສະພາແຫ່ງຊາດ ຊຸດທີ IX ໃນວັນທີ 13 ມິຖຸນາ 2024 ແມ່ນການອະນຸມັດໃຫ້ເຊົ່າ ແລະ ສໍາປະທານທີ່ດິນລັດ ຕໍ່ໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ ມາຮອດປະຈຸບັນໄດ້ມີການປະເມີນ, ຕິດຕາມກວດກາຄືແນວໃດ? ໃນນັ້ນ, ການຂື້ນທະບຽນອອກໃບຕາດິນລັດ ໃຫ້ແກ່ໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ ໄດ້ປະຕິບັດຄືແນວໃດ ຊື່ງບັນຫາດັ່ງກ່າວ ແມ່ນຕິດພັນກັບການເກັບຄ່າເຊົ່າ ແລະ ສໍາປະທານທີ່ດິນ ຈາກໂຄງການພັດທະນາຕ່າງໆ ໄດ້ປະຕິບັດຄືແນວໃດ ເຊິ່ງບັນຫາດັ່ງກ່າວຕິດພັນກັບການເກັບຄ່າເຊົ່າ ແລະ ສໍາປະທານທີ່ດິນຈາກໂຄງການພັດທະນາດັ່ງກ່າວ ເພື່ອສ້າງລາຍຮັບເຂົ້າງົບປະມານແຫ່ງລັດ?
ຕໍ່ກັບ ຄຳຊັກຖາມດັ່ງກ່າວນີ້ ທ່ານ ນາງ ບຸນຄຳ ວໍລະຈິດ ຊີ້ແຈງວ່າ: ພາຍຫຼັງ ທີ່ມີການເປີດປະເທດ ກໍ່ຄືການແຜ່ລະບາດ ຂອງພະຍາດໂຄວິດ ໄດ້ຫຼຸດຜ່ອນລົງ, ກຊສ ໃນນາມ ທີ່ເປັນເສນາທິການໃຫ້ລັດຖະບານໃນວຽກງານ ການຄຸ້ມຄອງທີ່ດິນ ກໍໄດ້ກວດກາຄືນ ໂຄງການເຊົ່າ ແລະ ສໍາປະທານທີ່ດິນລັດ ໃນຂອບເຂດທົ່ວປະເທດ ເຊິ່ງມາຮອດປະຈຸບັນ ແມ່ນສຳເລັດແລ້ວ 7 ແຂວງ ແລະ ຄາດວ່າ ຮອດທ້າຍປີ 2024 ຈະສຳເລັດທຸກແຂວງ.
ຜ່ານການ ການກວດກາຄືນ ຜົນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໂຄງການເຊົ່າ ແລະ ສຳປະທານ ໃນຈຳນວນ 438 ໂຄງການ ໃນ 7 ແຂວງ (ອຸດົມໄຊ, ອັດຕະປື, ວຽງຈັນ, ບໍລິຄໍາໄຊ, ຊຽງຂວາງ, ຫົວພັນ ແລະ ໄຊສົມບູນ) ແລະ ຈໍານວນ 2,130 ໂຄງການ ທີ່ນອນໃນຖານຂໍ້ມູນ ເຊົ່າສໍາປະທານ LCIS ເຫັນວ່າ: ມີຫຼາຍກວ່າ 120 ໂຄງການແມ່ນໄດ້ຍົກເລີກແລ້ວ, ປະຈຸບັນກຳລັງສະເໜີຍົກເລີກຫຼາຍກວ່າ 150 ໂຄງການ. ນອກຈາກນັ້ນ, ກຊສ ຍັງໄດ້ກວດກາສະເພາະ ໂຄງການເຊົ່າ ແລະ ສຳປະທານທີ່ດິນ ກະສິກຳ ໃນຈຳນວນ 12 ແຂວງ ເຊິ່ງເຫັນວ່າ ເນື້ອທີ່ຕາມສັນຍາແມ່ນຫຼາຍກວ່າເນື້ອທີ່ຕົວຈິງ, ມີຫຼາຍໂຄງການ ທີ່ນຳໃຊ້ເນື້ອທີ່ ເກິນຂອບເຂດສັນຍາສຳປະທານ ແລະ ບາງໂຄງການ ກໍ່ບໍ່ສາມາດ ຈັດຫາ ເນື້ອທີ່ໄດ້ ຄົບຕາມສັນຍາທີ່ວາງໄວ້, ປະຈຸບັນ ກຊສ ກຳລັງປະສານສົມທົບກັບພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ໃນການກວດກາ ຢັ້ງຢືນ ຂອບເຂດເນື່ອທີ່ຄືນ ເພື່ອເປັນບ່ອນອີງໃນການ ດັດແກ້ສັນຍາ ແລະ ການເກັບລາຍຮັບ ໃຫ້ຄົບຖ້ວນ.
ນອກຈາກນັ້ນ, ລັດຖະມົນຕີ ກຊສ ຊີ້ແຈງຕື່ມວ່າ ໄລຍະຜ່ານມາ ກຊສ ກໍໄດ້ຂຶ້ນທະບຽນອອກໃບຕາດິນລັດ ສໍາລັບໂຄງການເຊົ່າ ແລະ ສໍາປະທານ ແລ້ວ ຈຳນວນ 93 ໂຄງການ (ໃນນີ້ບໍ່ຮວມໂຄງການແຮ່ທາດ ເຊິ່ງຂະແໜງການກ່ຽວຂ້ອງເປັນຜູ້ອອກແຜນທີ່ ຢັ້ງຢືນຂອບເຂດ). ສຳລັບ ການເຊົ່າ ແລະ ສຳປະທານທີ່ດິນ ຂອງລັດ ນັ້ນ ໄດ້ແບ່ງຄວາມຮັບຜິດຊອບອອກເປັນ 3 ຂະແໜງການຄື: ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ເປັນຜູ້ຮັບຜິດຊອບສັນຍາສຳປະທານ, ກະຊວງການເງິນ ເປັນຜູ້ຮັບຜິດຊອບ ສັນຍາເຊົ່າ; ແລະ ກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ ແມ່ນ ຮັບຜິດຊອບ ໃນການ ຂຶ້ນທະບຽນອອກໃບຕາດິນລັດ ໃຫ້ ໂຄງການເຊົ່າ ແລະ ສຳປະທານ. ໃນໄລຍະຜ່ານມາ,
ລັດຖະບານ ໄດ້ມີການສະຫຼຸບຕີລາຄາ ຂໍ້ຄົງຄ້າງຈຳນວນໜື່ງ ກ່ຽວກັບການປະຕິບັດກົດໝາຍ ແລະ ລະບຽບການ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ໂດຍສະເພາະ ການສະຫຼຸບລາຍງານ ແລະ ການຕິດຕາມການເກັບລາຍຮັບເຊິ່ງເຫັນວ່າຍັງມີຫຼາຍໂຄງການທີ່ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ ປະຕິບັດ, ສຳລັບການປະຕິບັດ ການກວດກາ ການນຳໃຊ້ທີ່ດິນແລະ ການຖອນສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ຈາກໂຄງການເຊົ່າ ແລະ ສຳປະທານ ນັ້ນ, ກຊສ ໄດ້ ດຳເນີນການຮ່າງ ດຳລັດວ່າດ້ວຍການຖອນສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ເຊິ່ງຮວມທັງ ການຖອນສິດນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ຂອງ ລັດ ທີ່ໃຫ້ ບຸກຄົນ, ນິຕິບຸກຄົນ ແລະ ການຈັດຕັ້ງ ແລະ ການຖອນສິດນຳໃຊ້ດິນລັດ ທີ່ໃຫ້ ເຊົ່າ ແລະ ສຳປະທານ ເຊິ່ງ ເງື່ອນໄຂສໍາຄັນ ແມ່ນ ການບໍ່ປະຕິບັດພັນທະເສຍຄ່າທຳນຽມ ແລະ ຄ່າບໍລິການ ແລະ ການນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ບໍ່ຖືກຕາມວັດຖຸປະສົງ ທີ່ໄດ້ ຮັບອະນຸມັດຈາກລັດຖະບານ ເຊິ່ງ ຄາດວ່າຈະສາມາດສະເໜີລັດຖະບານຮັບຮອງ ໃນທ້າຍປີ 2024 ນີ້ເພື່ອເປັນບ່ອນອີງໃນການ ການຖອນສິດນຳໃຊ້ດິນລັດ ທີ່ໃຫ້ ເຊົ່າ ແລະ ສຳປະທານ.