ວັນທີ 7 ພຶດສະພາ ແມ່ນວັນທີ່ມີຄວາມໝາຍສໍາຄັນທີ່ສຸດຂອງຫວຽດນາມ ເພາະເປັນວັນໄຊຊະນະບັ້ນຮົບດຽນບຽນຟູ ທີ່ດັງກ້ອງກັງວານໄປທົ່ວ 5 ທະວີບ, ສັ່ນສະເທືອນໄປທົ່ວໂລກ ຊຶ່ງປີນີ້ ຄົບຮອບ 70 ປີ (7.5.1954-7.5.2024).
ເມື່ອຫວນຄືນປະຫວັດສາດກ່ອນໜ້ານີ້ 70 ປີ ກໍຄື ສະພາບກ່ອນໄຊຊະນະບັ້ນຮົບດຽນບຽນຟູ ໂດຍສະເພາະໃນປີ 1953 ເຊິ່ງແມ່ນໄລຍະທີ່ປະຊາຊົນຫວຽດນາມຕໍ່ສູ້ຕ້ານກັບພວກລ່າ ເມືອງຂຶ້ນແບບເກົ່າດ້ວຍຄວາມຕັດສິນໃຈທີ່ວ່າ: “ຍອມເສຍສະຫຼະຊີວິດເພື່ອປະເທດຊາດ”. ເນື່ອງຈາກພວກລ່າເມືອງຂຶ້ນຝຣັ່ງໃນເວລານັ້ນໄດ້ຮັບການຊ່ວຍເຫລືອຈາກພວກຈັກກະພັດອາເມລິກາ ແລະ ໄດ້ພ້ອມກັນສ້າງແຜນການໜຶ່ງຂຶ້ນເອີ້ນວ່າ: “ແຜນການນາວາ” ເພື່ອຫວັງປິດລ້ອມດິນແດນທັງໝົດຂອງຫວຽດນາມ, ດັບສູນກຳລັງຫຼວງຂອງກອງທັບປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ແລະ ກ້າວໄປເຖິງການຫັນປ່ຽນຫວຽດນາມ ໃຫ້ກາຍເປັນຖານທີ່ໝັ້ນທາງການທະຫານຂອງພວກເຂົາຢ່າງຖາວອນ ແລ້ວຈະສ້າງດຽນບຽນຟູໃຫ້ກາຍເປັນຖານທັບທີ່ເຂັ້ມແຂງທີ່ສຸດເພື່ອຄວບຄຸມອາຊີຕາເວັນ ອອກສ່ຽງໃຕ້ ເພາະພວກເຂົາຖືເອົາດຽນບຽນຟູເປັນຖານທັບທີ່ເປັນຂໍກະແຈ, ເປັນແປ້ນຢັນເພື່ອຍາດເອົາພາກຕາເວັນຕົກສ່ຽງເໜືອຂອງຫວຽດນາມ ແລະ ພາກເໜືອຂອງລາວຄືນ, ທັງເປັນບ່ອນດຶງເອົາກຳລັງຫຼວງຂອງຫວຽດນາມ ເພື່ອບັນທອນ ແລະ ດັບສູນ.
ຕໍ່ສະພາບການທີ່ເກີດຂຶ້ນ, ພັກກອມມູນິດຫວຽດນາມ ໄດ້ຕີລາຄາສະພາບການຢູ່ສະໝາມຮົບອິນດູຈີນ, ໄຈ້ແຍກໃຫ້ເຫັນເຖິງກົນອຸບາຍຂອງພວກລ່າເມືອງຂຶ້ນຝຣັ່ງ ແລະ ອາເມລິກາ; ຊອກຫາຂໍ້ຂັດແຍ່ງ ແລະ ຈຸດອ່ອນທີ່ຢູ່ໃນແຜນການຂອງນາຍພົນນາວາ. ຈາກນັ້ນກອງບັນຊາການສູງສຸດໄດ້ອອກຄຳສັ່ງໃຫ້ເປີດບັ້ນຮົບບຸກໂຈມຕີຢ່າງແຂງແຮງໃນທົ່ວສະໜາມຮົບອິນດູຈີນດ້ວຍ 5 ບາດຄ້ອນຍຸດທະສາດ ເຮັດໃຫ້ແຕ່ລະສະໜາມຮົບລ້ວນແຕ່ໄດ້ຮັບໄຊຊະນະ, ທັງເປັນການທັບມ້າງກົນອຸບາຍຂອງນາວາ ແລະ ສ້າງເງື່ອນໄຂໃຫ້ກອງທັບຫວຽດນາມເປີດບັ້ນຮົບດຽນບຽນຟູ.
ໃນວັນທີ 6 ທັນວາ ປີ 1953 ກົມການເມືອງສູນກາງພັກຫວຽດນາມ ໄດ້ເປີດກອງປະຊຸມ ແລະ ມີມະຕິຕົກລົງເປີດບັ້ນຮົບດຽນບຽນຟູໃນລະດູບານໃໝ່ 1953 – 1954. ໂດຍປະຕິບັດຕາມຄຳຂວັນທີ່ວ່າ: “ທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງເພື່ອແນວໜ້າ, ທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງເພື່ອຕີເອົາໄຊຊະນະ”.
ພາຍຫຼັງທີ່ໄດ້ກະກຽມມາໄລຍະໜຶ່ງ, ມາຮອດເວລາ 17 ໂມງ ຂອງວັນທີ 17/3/1954 ກອງທັບ ແລະ ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ໄດ້ລັ່ນສຽງປືນບຸກໂຈມຕີສັດຕູໃນຂະນະທີ່ພວກພວກເຂົາບໍ່ທັນຕັ້ງໂຕ. ການບຸກໂຈມຕີດຽນບຽນຟູເປັນເວລາ 55 ວັນ – ຄືນ ໂດຍແບ່ງການບຸກໂຈມຕີອອກເປັນ 3 ຄັ້ງໃຫຍ່, ໃນນີ້ ສະເພາະຄັ້ງທີ 3 ຄືໃນວັນທີ 1 ພຶດສະພາ ປີ 1954 ກອງທັບ ແລະ ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ໄດ້ບຸກເຂົ້າດັບສູນເຮືອນຮັງສຸດທ້າຍຂອງສັດຕູຢູ່ໃນດຽນບຽນຟູ ຈາກນັ້ນຕໍ່ມາ 6 ວັນ ຄືໃນວັນທີ 7 ພຶດສະພາ, ນາຍພົນນາວາ ພ້ອມກັບເສນາທິການທະຫານທັງໝົດໄດ້ອອກມາຍອມຈຳນົນ ເຮັດໃຫ້ຫວຽດນາມໄດ້ຮັບໄຊຊະນະບັ້ນຮົບດຽນບຽນຟູ ເຊິ່ງສາມາດດັບສູນ ແລະ ຈັບເປັນສະເລີຍເສິກ 16.200 ຄົນ, ຍິງເຮືອບິນຕົກ 62 ລໍາ, ຢຶດ ແລະ ທຳລາຍອາວຸດຍຸດໂທປະກອນພາຫະນະສົງຄາມຂອງສັດຕູໄດ້ທັງໝົດ.
ໄຊຊະນະບັ້ນຮົບດຽນບຽນຟູ ເປັນໄຊຊະນະທີ່ຍິ່ງໃຫຍ່ ທີ່ຫາອັນປຽບບໍ່ໄດ້, ທັງເປັນປັດໄຈ ທໍາອິດທີ່ປຸກລະດົມຊັ້ນຄົນລຸກ ຂຶ້ນຕໍ່ສູ້ຕ້ານສັດຕູຜູ້ຮຸກຮານ ເຮັດໃຫ້ພໍ່ແມ່ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ພ້ອມພຽງກັນເປັນຈິດໜຶ່ງໃຈດຽວຕໍ່ສູ້ກອບກູ້ເອົາເອກລາດ ແລະ ສິດເສລີພາບມາເປັນຂອງຕົນເອງ ເຊິ່ງການນໍາພັກ -ລັດ ແລະ ປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ໄດ້ຖືເອົາບັ້ນຮົບນີ້ເປັນຕົ້ນແບບໃນການສຶກສາອົບຮົມຄົນຮຸ່ນໃໝ່.
ໄຊຊະນະດຽນບຽນຟູແມ່ນໄຊຊະນະທີ່ສະຫວ່າງສະໄຫວທີ່ສຸດໃນປະຫວັດສາດການຕໍ່ສູ້ຕ້ານການຮຸກຮານຈາກຈັກກະພັດພາຍນອກ ຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມທີ່ມີກຽດສະຫງ່າ, ໄດ້ຖືກບັນທຶກເຂົ້າໃນປະຫວັດສາດຂອງຊາດ ແລະ ຂອງໂລກຢູ່ໃນສະຕະວັດທີ 20 ເຊິ່ງບໍ່ພຽງແຕ່ແມ່ນໄຊຊະນະຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ແຕ່ຍັງແມ່ນໄຊຊະນະຂອງປະຊາຊົນລາວ ແລະ ປະຊາຊົນກຳປູເຈຍ ທີ່ໄດ້ຮ່ວມສຳພັນສູ້ຮົບ, ຮ່ວມຂຸມຄອງຕ້ານກັບສັດຕູໂຕດຽວກັນເພື່ອປົດປ່ອຍຕົນເອງ, ທັງໄດ້ດັບມອດເຈດຈຳນົງ ແລະ ການຮຸກຮານຂອງລັດທິລ່າເມືອງຂຶ້ນແບບເກົ່າ, ບັງຄັບໃຫ້ລັດຖະບານຝຣັ່ງຈຳຕ້ອງຍອມເຊັນສັນຍາເຊີແນວກ່ຽວກັບອິນດູຈີນ, ຮັບຮູ້ຄວາມເປັນເອກະລາດແຫ່ງຊາດ, ອຳນາດອະທິປະໄຕ ແລະ ຜືນແຜ່ນດິນອັນຄົບຖ້ວນຂອງຫວຽດນາມ, ລາວ ແລະ ກຳປູເຈຍ. ໄຊຊະນະດຽນບຽນຟູ ເປັນຄວາມເອກອ້າງທະນົງໃຈຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ໃນພາລະກິດສ້າງສາພັດທະນາປະ ເທດຊາດຊົ່ວກາລະນານ, ມານະຈິດຂອງດຽນບຽນຟູຍັງໃສແຈ້ງ, ຍັງເປັນກຳລັງແຮງປຸກລະດົມອັນຍິ່ງໃຫຍ່ຂອງປະຊາຊົນຫວຽດນາມ ໃນພາລະກິດປ່ຽນແປງໃໝ່ແນໃສ່ປະຕິບັດຈຸດໝາຍ “ປະຊາຊົນຮັ່ງມີ, ປະເທດຊາດເຂັ້ມແຂງ, ສັງຄົມມີຄວາມສະເໝີພາບ, ປະຊາທິປະໄຕ, ສີວິໄລ”.
ສຳລັບປະເທດລາວ ໄຊຊະນະດຽນບຽນຟູ ມີຄວາມສຳຄັນໃນການສາມັກຄີພິເສດ, ຮ່ວມສຳພັນສູ້ຮົບລະຫວ່າງລາວ – ຫວຽດນາມ, ເປັນໄຊຊະນະຕ້ານສັດຕູຕົວດຽວກັນ, ປະສານສົມທົບ ແລະ ອຸດໜູນຊຶ່ງກັນ ແລະ ກັນ ເພາະວ່າດຽນບຽນຟູ ຢູ່ໃກ້ກັບຜົ້ງສາລີ ແລະ ຫົວພັນຂອງລາວ, ສະນັ້ນ ການຕີຊະນະຝຣັ່ງຢູ່ດຽນບຽນຟູຈຶ່ງເປັນການທັບມ້າງແຫຼ່ງທີ່ໝັ້ນສຳຄັນຂອງພວກສັດຕູທີ່ເຂົ້າມາຮຸກຮານ 3 ຊາດອິນດູຈີນ.
Cr: ມົດແດງນ້ອຍ
